وضع ضمایروضع ضمایر به چگونگی وضع ضمایر برای معانی اطلاق می‌شود و در علم اصول فقه کاربرد دارد. ۱ - تعریفضمایر برای دلالت بر معانی خارجی در هنگام اشاره و تخاطب وضع شده است. در کتاب محاضرات فی علم الاصول آمده است: «ان اسماء الاشارة و الضمائر و نحوهما وضعت للدلالة علی قصد تفهیم معانیها خارجا عند الاشارة و التخاطب لا مطلقا فلا یمکن ابراز تفهیم تلک المعانی بدون الاقتران بالاشارة و التخاطب». ۲ - چند دیدگاه درباره وضع ضمایردیدگاههای دیگری نیز درباره وضع ضمایر وجود دارد؛ از جمله: أ) برخی معتقدند ضمایر برای ایجاد، وضع شده است؛ ضمایر غایب برای ایجاد اشاره و ضمایر مخاطب برای ایجاد خطاب؛ ب) برخی دیگر معتقدند ضمایر غایب بر اشاره، دلالت نمی‌کند؛ اما ضمیر مخاطب بر نوعی اشاره دلالت می‌کند؛ ۳ - اختلاف اصولی‌ها در چگونگی وضع ضمایردر چگونگی وضع ضمایر نیز میان اصولی‌ها اختلاف است: ۱. مشهور اصولی‌ها معتقدند در ضمایر، وضع عام و موضوع له عام است؛ ۲. برخی دیگر از جمله مرحوم آخوند خراسانی معتقدند در ضمایر، وضع عام و موضوع له خاص است؛ ۴ - پانویس۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۹۰۲، برگرفته از مقاله «وضع ضمایر». رده‌های این صفحه : وضع‌مبهمات
|